Bagdad – odkrywając wielowarstwową stolicę Iraku

Po przylocie do Bagdadu, miasta położonego nad Tygrysem, transfer do hotelu i czas na chwilę odpoczynku po podróży. Gdy odzyskamy siły, ruszymy na eksplorację tej fascynującej metropolii, której historia splata się z legendami i burzliwymi losami Bliskiego Wschodu.

Bagdad, założony w 762 roku jako Madinat as-Salam – Miasto Pokoju – był niegdyś jednym z najważniejszych ośrodków kultury, nauki i handlu świata arabskiego. Stolica kalifatu Abbasydów, a później miasto wchodzące w skład Imperium Osmańskiego, zachowało w sobie ślady wszystkich tych epok.

W ciągu dwóch dni w Bagdadzie zobaczymy zarówno monumentalne świątynie, jak i zatopimy się w gwarze tradycyjnych suków, gdzie zapach przypraw miesza się z aromatem świeżo parzonej kawy.

Co zobaczymy:

• Stare Miasto Bagdadu – labirynt uliczek i szerokich alei, na których spotkamy rzeźby i ozdoby inspirowane Baśniami tysiąca i jednej nocy, a także ślady różnych epok tej fascynującej metropolii.
• Katedra Sayidat al-Nejat – katolicki kościół obrządku syryjskiego, zachwycający modernistyczną bryłą zaprojektowaną w latach 60. XX wieku przez polskiego architekta. Usłyszymy tu historię Syryjskiego Kościoła Katolickiego oraz jego wiernych, rozsianych po Bliskim Wschodzie. To również miejsce pamięci tragicznych wydarzeń z 2010 roku, kiedy podczas modlitwy doszło tu do ataku ISIS.
• Kościół św. Grzegorza Oświeciciela – zanurzymy się w historię Ormian w Iraku, zwiedzając tę świątynię, której tradycyjna architektura wznosi się od lat 50. XX wieku.
• Sobór katedralny Mar Gorgis – świątynia prawosławna podległa Patriarchatowi Antiocheńskiemu, z bogato zdobionym wnętrzem pełnym ikon i fresków w stylu bizantyjskim.
• Suk Al Mutanabbi i lokalne bazary – miejsce, gdzie można znaleźć niemal wszystko: od książek, przez wyroby z miedzi, po lokalne rękodzieło. To także świetna okazja, by kupić unikalne pamiątki i poczuć prawdziwy klimat irackiego targu.
• Tradycyjna herbaciarnia – zatrzymamy się w jednej z najstarszych herbaciarni w Bagdadzie, gdzie przy filiżance herbaty lub kawy będziemy mogli przysiąść i obserwować rytm życia miasta.

Jeśli będzie to możliwe, odwiedzimy również Muzeum Narodowe Iraku – miejsce, które niegdyś skrywało najcenniejsze skarby cywilizacji Mezopotamii. Niestety, podczas inwazji w 2003 roku muzeum zostało splądrowane, a wiele bezcennych eksponatów zaginęło. Dziś muzeum znów przyjmuje odwiedzających, a jego zbiory stopniowo są odbudowywane. (Uwaga: dostępność muzeum jest uzależniona od sytuacji na miejscu i może ulec zmianie niezależnie od Organizatora).

Noclegi w hotelu w Bagdadzie.

Bagdad / Babilon / Karbala – w sercu starożytnych imperiów i świętych miejsc islamu

Po śniadaniu kontynuujemy zwiedzanie Bagdadu, uzupełniając program o miejsca, których jeszcze nie zdążyliśmy odkryć. Następnie wyruszymy w podróż na południe, do jednej z najbardziej fascynujących lokalizacji Iraku – starożytnego Babilonu, wpisanego na listę UNESCO.

Babilon, położony nad rzeką Eufrat, był jednym z najpotężniejszych miast Mezopotamii. To tutaj władcą był legendarny Hammurabi, twórca pierwszego znanego kodeksu prawnego. Miasto rozkwitło pod panowaniem Nabuchodonozora II, a jego potęga i bogactwo przeszły do historii. To właśnie z Babilonem wiąże się legenda o Wiszących Ogrodach Semiramidy, jednym z siedmiu cudów starożytnego świata. Choć ogrody nigdy nie zostały jednoznacznie zlokalizowane, wyobrażenia o nich do dziś rozpalają wyobraźnię.

Podczas zwiedzania zobaczymy m.in.:

ruiny kompleksu pałacowego, w którym zmarł Aleksander Wielki,
monumentalne mury i bramę prowadzącą niegdyś do centrum miasta (oryginalna Brama Isztar znajduje się obecnie w Berlinie),
ślady świątyń i zigguratu Etemenanki – prawdopodobnego pierwowzoru biblijnej Wieży Babel.
Przyjrzymy się także kontrowersyjnej historii współczesnej – odwiedzimy Pałac Saddama Husajna, wybudowany na wzgórzu tuż obok ruin Babilonu. Dziś to opustoszały, zniszczony budynek, przypominający o próbach wskrzeszenia dawnej chwały przez irackiego dyktatora.

Po tej podróży przez tysiąclecia ruszymy do Karbali – jednego z najświętszych miejsc islamu szyickiego. To właśnie tutaj w 680 roku w bitwie pod Karbalą poległ Husajn ibn Ali, wnuk proroka Mahometa. Jego męczeńska śmierć stała się fundamentem szyickiej tożsamości i co roku przyciąga miliony pielgrzymów, zwłaszcza podczas święta Aszura.

Po dotarciu do Karbali zameldujemy się w hotelu. Dla chętnych istnieje możliwość zorganizowania wieczornego zwiedzania kompleksu świątyń, który w blasku świateł nabiera niezwykłego klimatu.

Nocleg w hotelu w Karbali.

Karbala / Al-Ukhaidir / Kościół Al-Aqiser / Nadżaf – między pustynną fortecą a duchowym centrum szyizmu

Po śniadaniu opuszczamy Karbalę i kierujemy się na południe, ku majestatycznym pustynnym równinom, gdzie ukryta jest jedna z pereł architektury Abbasydów – forteca Al-Ukhaidir. Wzniesiona w VIII wieku, pełniła funkcję zarówno rezydencji, jak i warowni, będąc przykładem wczesnoislamskiej myśli inżynieryjnej. Z surowych murów rozciągają się widoki na otaczającą ją pustynię, a wewnętrzne dziedzińce i łuki przywołują czasy, gdy forteca tętniła życiem. To miejsce znajduje się na liście informacyjnej UNESCO i do dziś zachwyca swoją monumentalnością.

Następnie zatrzymamy się przy ruinach kościoła Al-Aqiser, uznawanego za jeden z najstarszych zabytków chrześcijaństwa na świecie. Ten niewielki, ale niezwykle istotny obiekt sakralny powstał w V wieku, a jeszcze do niedawna służył lokalnej wspólnocie chaldejskiej, której tradycje przetrwały tu przez wieki mimo burzliwej historii regionu.

Po tej podróży w czasie ruszamy dalej, by dotrzeć do Nadżafu – jednego z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych dla szyitów na całym świecie. To tutaj spoczywa Imam Ali, kuzyn i zięć proroka Mahometa, który według tradycji szyickiej był jedynym prawowitym następcą proroka. Jego grobowiec oraz przylegający do niego kompleks świątyń i medres są duchowym centrum szyickiego islamu, porównywalnym rangą do Mekki i Medyny.

Po dotarciu do Nadżafu zakwaterujemy się w hotelu i odpoczniemy po intensywnym dniu. Dla chętnych istnieje możliwość zorganizowania wieczornego zwiedzania sanktuarium Imama Alego, które o zmierzchu nabiera wyjątkowego, mistycznego charakteru.

Nocleg w hotelu w Nadżafie.

Mosul / Alkusz (Al Qosh) / Kurdystan Iracki – Lalish / Dahuk

Po śniadaniu wyruszymy do Alkusz (Al Qosh), niewielkiego miasta położonego u stóp gór, gdzie odwiedzimy imponujący Klasztor Rabban Hormizd. Założony w 640 roku przez św. Hormizda, jest jednym z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych dla wyznawców Asyryjskiego Kościoła Wschodu oraz Kościoła chaldejskiego. Klasztor wykuto w zboczu skalistej góry, co dodaje mu majestatycznego charakteru. Przez stulecia chowano tu patriarchów nestoriańskich, a w czasach nowożytnych klasztor był siedzibą patriarchów Kościoła Wschodu z linii Eliasza. Ze wzgórza roztacza się malowniczy widok na otaczające doliny.

Następnie przejedziemy do Lalish, duchowego centrum Jazydów, jednej z najbardziej tajemniczych grup etno-religijnych Bliskiego Wschodu. W 2014 roku jazydzi padli ofiarą ludobójstwa dokonanego przez ISIS (Państwo Islamskie), które przez społeczność międzynarodową uznawane jest za organizację terrorystyczną. Lalish to święte miejsce, gdzie znajdują się świątynia, grobowiec reformatora religii, a także święte źródło. Każdego roku tysiące jazydzkich pielgrzymów przybywają tu, by uczestniczyć w siedmiodniowym Święcie Zgromadzenia, odbywającym się jesienią.

Jazydyzm to starożytna religia monoteistyczna o synkretycznym charakterze – łączy elementy wierzeń irańskich, chrześcijaństwa, judaizmu i islamu. Na świecie żyje około miliona jazydów, z czego połowa zamieszkuje północny Irak, a pozostali mieszkają w Turcji, Syrii, Armenii, Gruzji, Iranie i Europie.

Ważne: ze względu na święty charakter Lalish, przed wejściem należy zdjąć obuwie i pozostawić je w samochodzie. Zalecamy zabrać dodatkową parę skarpet.

Popołudniu przejazd do Dahuk, miasta położonego na północy Iraku, w regionie Kurdystanu. Zakwaterowanie w hotelu i czas wolny na odpoczynek.

Nocleg w hotelu w Dahuk.

Erbil (Irbil)

Po śniadaniu zaprosimy Was na spacer po najciekawszych zakątkach Starego Miasta Erbil – sercu współczesnego Kurdystanu Irackiego, a zarazem jednym z najstarszych, nieprzerwanie zamieszkanych miast świata.

Punktem kulminacyjnym dnia będzie wizyta przy starożytnej cytadeli, górującej nad miastem z wysokości wzgórza. To miejsce, w którym historia liczy sobie ponad pięć tysięcy lat. Cytadela Erbilu w 2014 roku została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, a jej kamienne mury kryją opowieści o dawnej Mezopotamii. Warto pamiętać, że wnętrza cytadeli mogą być okresowo niedostępne dla zwiedzających z uwagi na prowadzone prace konserwatorskie, jednak sam widok tej monumentalnej twierdzy robi ogromne wrażenie.

Następnie czas wolny na spacer po tętniącym życiem miejskim targu (suku). Tu, wśród labiryntu straganów i zabytkowych hal, przenikniemy do codzienności mieszkańców Erbilu. To idealne miejsce, by poczuć zapach świeżych przypraw, skosztować lokalnych słodyczy, a także nabyć tradycyjne wyroby rzemieślnicze – od kosmetyków, przez orientalne tkaniny, po odzież i ceramikę.

Popołudnie przeznaczymy na odpoczynek i przygotowanie się do powrotu. Późnym wieczorem transfer na lotnisko zgodnie z godzinami lotów. Tam pożegnamy się z naszym lokalnym przewodnikiem w Iraku, zabierając ze sobą wspomnienia z tej niezwykłej podróży do Mezopotamii.