Bagdad

Przybycie do Bagdadu o wczesnej porze. Na lotnisku odbędzie się spotkanie z lokalnym przewodnikiem, który będzie towarzyszyć grupie podczas pobytu w Iraku. Po załatwieniu formalności nastąpi transfer do hotelu w Bagdadzie, gdzie uczestnicy zostaną zakwaterowani. Będzie okazja do odpoczynku po podróży. Zwiedzanie miasta rozpocznie się około południa.

Bagdad, położony nad rzeką Tygrys, jest stolicą Iraku i jednym z największych miast Bliskiego Wschodu. Założony w 762 roku jako Madinat as-Salam (Miasto Pokoju), stał się jednym z najważniejszych ośrodków kultury i handlu. Przez wieki miasto zachwycało swoją architekturą i bogactwem. Po wielu przemianach historycznych, Bagdad, po uzyskaniu niepodległości przez Irak w 1946 roku, stał się stolicą kraju.

W trakcie dwudniowej wizyty w Bagdadzie odwiedzimy m.in.:

• Pomnik Męczenników – Al Shaheed, poświęcony pamięci żołnierzy poległych w wojnie z Iranem, z charakterystycznymi kopułami i wiecznym płomieniem.
• Handlową ulicę Al Mutanabbi oraz lokalny suq, oferujący ręcznie wykonane wyroby i rzemiosło.
• Tradycyjne herbaciarnie i kawiarnie w historycznej części miasta.
• Medresę Mustansiriya, założoną w epoce Abbasydów, będącą przykładem średniowiecznej szkoły wyższej.
• Plac Al Fardus, gdzie obalono pomnik Saddama Husajna, oraz Plac Tahrir z nowoczesnym pomnikiem niepodległości.
• Wieżę zegarową Qishla, dar od brytyjskiego króla Jerzego V dla króla Fajsala I.

Program może także obejmować zwiedzanie:

• Ruin Ktezyfonu, starożytnej stolicy imperium perskiego, z imponującym sklepieniem Taq Kasra.
• Placu ze skrzyżowanymi mieczami – Bagdadzkiego Łuku Triumfalnego, symbolu pojednania.
• Muzeum Narodowego Iraku, przechowującego eksponaty z czasów mezopotamskich, babilońskich i perskich, które zostały częściowo odzyskane po rabunkach w 2003 roku.

Noclegi w hotelu w Bagdadzie.

Bagdad

Bagdad / Babilon - Atlal Babil / Pałac Saddama Husajna / Karbala

Po porannym posiłku wyruszymy w kierunku stanowiska archeologicznego Atlal Babil, znanego również jako Babilon, oddalonego o około 100 km. Babilon, zlokalizowany nad Eufratem w Mezopotamii, był w okresie 626-539 p.n.e. sercem Babilonii, ówczesnego państwa nowo babilońskiego. Miasto doświadczyło rozkwitu za panowania Hammurabiego i Nabuchodonozora II, stając się domem dla jednego z Siedmiu Cudów Świata – Wiszących Ogrodów Semiramidy, które wywarły ogromny wpływ na światową sztukę i kulturę. Na stanowisku, gdzie badania archeologiczne trwają od 1899 roku, odkryto wiele znaczących zabytków, w tym Bramę Isztar, obecnie przechowywaną w Muzeum Pergamońskim w Berlinie, świątynię Marduka – Esagilę, kompleks pałacowy oraz ziggurat Etemenanki, kojarzony z biblijną Wieżą Babel. Zwiedzając pozostałości miasta, w tym obwarowania, bramy, pałace i świątynie, będziemy świadkami wielkości jednego z najpotężniejszych imperiów starożytności. Atlal Babil został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W Babilonie odwiedzimy również ruiny Pałacu Saddama Husajna, co dodaje wyjątkowego kontekstu do naszej wizyty w Iraku.

Następnie udamy się do Karbali, miasta o kluczowym znaczeniu dla szyitów. W 680 roku, w bitwie pod Karbalą zginął Husajn ibn Ali, wnuk proroka Mahometa, a jego grobowiec w Świątyni Imama Husajna jest miejscem niezwykle świętym dla wyznawców islamu szyickiego. Miasto co roku przyciąga miliony pielgrzymów, zwłaszcza podczas Aszury, kiedy to upamiętniana jest rocznica śmierci Husajna, oraz podczas Arba’een, czyli 40 dniowego okresu żałoby, który gromadzi jedno z największych zgromadzeń pielgrzymkowych na świecie, z liczbą uczestników sięgającą nawet 45 milionów. W Karbali zwiedzimy Świątynię Imama Husajna i sąsiadujący z nią Meczet Al Abbasa. Po przybyciu do Karbali zakwaterujemy się w hotelu, gdzie będzie czas na odpoczynek. Noc spędzimy w hotelu w Karbali.

Karbala / An-Nadżaf / Ur / An-Nasirijja

Po spożyciu śniadania wyruszymy do An-Nadżaf, miasta uznawanego za święte przez szyickich muzułmanów i będącego miejscem ich pielgrzymek. An-Nadżaf jest miejscem spoczynku Imama Alego Ibn Abi Taliba – kuzyna oraz zięcia Proroka Mahometa, który zmarł w 661 roku, stanowiącego drugą najistotniejszą postać dla szyitów. Meczet Imama Alego zajmuje trzecie miejsce wśród najświętszych miejsc szyitów, zaraz po Mekce i Medynie. Grobowiec Alego był długo utrzymywany w tajemnicy przed obawą profanacji przez Umajjadów, aż do 791 roku, kiedy to zbudowano nad nim pierwszy meczet i założono miasto An-Nadżaf. Miasto to, z biegiem wieków, wzbogaciło się o liczne hospicja, szkoły, biblioteki i klasztory, stając się ośrodkiem nauki i teologii szyickiej. Warto zaznaczyć, że Meczet zezwala na fotografowanie telefonami, ale zakazuje używania dużych aparatów fotograficznych.

Kolejnym punktem naszej podróży będzie Ur, gdzie zwiedzimy znany ziggurat. Ur, starożytne miasto z południowej Mezopotamii, było zamieszkane już od 5 tysiąclecia p.n.e. i służyło jako stolica imperium trzeciej dynastii z Ur. Niektórzy badacze utożsamiają Ur z biblijnym miastem Abrahama. Obecnie ruiny Ur, znajdujące się około 16 km od dzisiejszego brzegu Eufratu, były w przeszłości ważnym portem morskim i obecnie są stanowiskiem archeologicznym Tall al-Mukajjar. Odwiedzimy tam między innymi częściowo odbudowany ziggurat, datowany na około 2100 r. p.n.e., który jest przykładem wieży sakralnej poświęconej bogu księżyca Nannie. Ziggurat z Ur, choć zachowała się głównie jego podstawa, jest jednym z najlepiej zachowanych. Stanowi typową budowlę o funkcji religijnej, charakterystyczną dla starożytnych cywilizacji Mezopotamii.

Po zwiedzaniu Ur, udamy się do An-Nasirijja, leżącego około 25 km dalej. Miasto to, założone pod koniec XIX wieku w czasach Imperium Osmańskiego przez ludność Muntafiq, będzie naszym miejscem na odpoczynek. Po zakwaterowaniu w hotelu, będzie czas wolny, a noc spędzimy w hotelu w An-Nasirijja.

An-Nasirijja / Mokradła Ahwar (Arabowie Bagienni) / Bagdad

Wczesnym rankiem wyruszymy do Chibayish, położonego na obszarze Mokradeł Ahwar. Po przybyciu na miejsce, zjemy śniadanie w domu wiejskim razem z rodziną gospodarzy. Następnie weźmiemy udział w wycieczce łodzią po zlewisku rzek Tygrys i Eufrat, które są częścią irackich Mokradeł Ahwar. Te mokradła, jedne z największych lądowych systemów deltowych na świecie, znajdują się w regionie o bardzo gorącym i suchym klimacie. Obszar ten jest zamieszkany przez Arabów Bagiennych, czyli ludność Mad’an, która uważa się za potomków Sumerów i buduje domy z trzciny, przypominające te z sumeryjskich płaskorzezieb. Niektóre części Mokradeł Ahwar zostały wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Arabowie Bagienni, będący szyitami, żyją w wiosce pośród rozlewisk, gdzie trzcina, obficie rosnąca na brzegach rzeki, jest używana do produkcji mat, koszyków i innych przydatnych przedmiotów. Ich głównym źródłem utrzymania jest rybołówstwo, traktowane jako zajęcie szlachetne, polegające na polowaniu na ryby włócznią, a nie łowieniu ich sieciami. Hodują również bydło – bawoły bagienne, a ci, którzy uprawiają zboże, mają także owce i kozy. Budują także mozify z trzciny, pełniące funkcje publiczne, np. meczety i miejsca spotkań społecznych. W tej okolicy poruszają się głównie łodziami, co jest oczywistym sposobem transportu. P południu powrót do Bagdadu, gdzie zakwaterujemy się w hotelu. Będzie też czas na odpoczynek. Noc w Bagdadzie.

Bagdad

Po zakończeniu śniadania, dzień będzie kontynuowany poprzez dalsze zwiedzanie oraz eksplorację stolicy Iraku. Istnieje możliwość realizacji pozostałych atrakcji z planu, zaplanowanych na pierwsze dwa dni wizyty w Bagdadzie, w przypadku gdy wcześniej nie udało się ich wszystkich odwiedzić, a także dodatkowych ciekawostek. Przewidziano również czas na relaks. Nocleg mamy zaplanowany w jednym z hoteli w Bagdadzie.

Bagdad / Samarra / Hatra / Mosul

Po zjedzeniu śniadania udamy się do Samarry, miasta znanego z unikalnej, spiralnej konstrukcji przypominającej wieżę Babel. Założona w VII wieku, Samarra pełniła rolę stolicy kalifatu od 836 do 892 roku. Wśród najbardziej rozpoznawalnych atrakcji miasta znajdują się pozostałości Wielkiego Meczetu z IX wieku, który słynie ze spiralnego minaretu przypominającego ziggurat. Meczet, o rozmiarach 239 na 156 metrów, pierwotnie mieścił się w obrębie murów o wymiarach 444 na 376 metrów, zajmując powierzchnię 17 hektarów, co na długi czas czyniło go największym meczetem świata. Spiralny minaret, osiągający 50 metrów wysokości, znany jest jako Al-Malawija. Zarówno meczet, jak i minaret zbudowane zostały przez kalifa Al-Mutawakkila. Ruiny tego antycznego miasta zostały uznane za obiekt Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Kolejnym punktem podróży jest stanowisko archeologiczne w Hatrze. To antyczne miasto partyjskie, założone około III wieku p.n.e., prosperowało przez wiele stuleci. Hatra, położona na trakcie handlowym, była kluczowym punktem łączącym Mezopotamię z obszarem śródziemnomorskim. Miasto było miejscem, gdzie spotykały się wpływy kultur wschodnich i zachodnich. Jego architektura łączy elementy greckie, rzymskie oraz perskie, co świadczy o eklektycznym charakterze regionu po podbojach Aleksandra Wielkiego. Ruiny Hatry, zachowane w dobrym stanie, od 1985 roku są wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W 2015 roku, pomimo zniszczeń dokonanych przez bojowników ISIS, Hatra nie została całkowicie zniszczona.

Następnie udamy się do Mosulu. Po przybyciu będzie zakwaterowanie w hotelu, gdzie przewidziano czas na odpoczynek. Nocleg zaplanowano w hotelu w Mosulu.

Mosul / Klasztor Mar Mattai / Erbil (Irbil)

Po spożyciu śniadania, udamy się na spacer po najbardziej interesujących miejscach Mosulu, w tym po Starym Mieście, które jako najbardziej dotknięte zniszczeniami obszar, stopniowo podnosi się z ruin po niedawnych tragediach. Mosul, będący głównym miastem na północy Iraku i położony nad Tygrysem, jest stolicą muhafazy Niniwa. Na jego terenie w starożytności mieściła się Niniwa – stolica Asyrii, obecnie jej ruiny, w tym pozostałości murów miejskich, znajdują się niedaleko dzisiejszego Mosulu. Najstarsze ślady osadnictwa w Niniwie sięgają VI tysiąclecia p.n.e., a w III tysiącleciu p.n.e. było to już znaczące miasto, słynące z kultu bogini Isztar. W ostatnim czasie, między 2014 a 2017 rokiem, Mosul stał się symbolem ogromnych zniszczeń spowodowanych przez ISIS. Terroryści dopuścili się licznych zbrodni na cywilach, szczególnie na przedstawicielach mniejszości, oraz zniszczyli wiele zabytków, w tym starożytne księgozbiory i część zbiorów muzealnych. W 2017 roku, po trzech latach okupacji, miasto zostało wyzwolone przez armię iracką. Konflikt spowodował ucieczkę ponad pół miliona mieszkańców z miasta, które od wieków było miejscem współistnienia różnych grup etnicznych i religijnych.

Następnie kierujemy się do Klasztoru Mar Mattai, położonego na Górze Alfaf, zaliczanego do najstarszych chrześcijańskich klasztorów. Obecnie jest on siedzibą arcybiskupstwa Syryjskiego Kościoła Ortodoksyjnego. Założony w IV wieku przez pustelnika Mar Mattai i jego 25 towarzyszy mnichów, którzy szukali schronienia przed prześladowaniami chrześcijańskimi w Rzymie. Biblioteka klasztorna, niegdyś posiadająca tysiące manuskryptów, obecnie przechowuje ponad 220 sztuk, z najstarszym eksponatem będącym wydaniem Nowego Testamentu z 1222 roku. Po południu udamy się do Erbilu w Kurdystanie Irackim, gdzie po przyjeździe nastąpi zakwaterowanie w hotelu. Pozostaje wolny czas na odpoczynek lub indywidualne zwiedzanie Erbil. Nocleg zaplanowany jest w hotelu w Erbil.Po spożyciu śniadania, udajemy się na spacer po najbardziej fascynujących miejscach Mosulu, w tym po Starym Mieście, które jako najbardziej dotknięte zniszczeniami obszar, stopniowo podnosi się z ruin po niedawnych tragediach. Mosul, będący głównym miastem na północy Iraku i położony nad Tygrysem, jest stolicą muhafazy Niniwa. Na jego terenie w starożytności mieściła się Niniwa – stolica Asyrii, obecnie jej ruiny, w tym pozostałości murów miejskich, znajdują się niedaleko dzisiejszego Mosulu. Najstarsze ślady osadnictwa w Niniwie sięgają VI tysiąclecia p.n.e., a w III tysiącleciu p.n.e. było to już znaczące miasto, słynące z kultu bogini Isztar. W ostatnim czasie, między 2014 a 2017 rokiem, Mosul stał się symbolem ogromnych zniszczeń spowodowanych przez ISIS. Terroryści dopuścili się licznych zbrodni na cywilach, szczególnie na przedstawicielach mniejszości, oraz zniszczyli wiele zabytków, w tym starożytne księgozbiory i część zbiorów muzealnych. W 2017 roku, po trzech latach okupacji, miasto zostało wyzwolone przez armię iracką. Konflikt spowodował ucieczkę ponad pół miliona mieszkańców z miasta, które od wieków było miejscem współistnienia różnych grup etnicznych i religijnych.

Następnie kierujemy się do Klasztoru Mar Mattai, położonego na Górze Alfaf, zaliczanego do najstarszych chrześcijańskich klasztorów. Obecnie jest on siedzibą arcybiskupstwa Syryjskiego Kościoła Ortodoksyjnego. Założony w IV wieku przez pustelnika Mar Mattai i jego 25 mnichów, którzy szukali schronienia przed prześladowaniami chrześcijańskimi w Rzymie. Biblioteka klasztorna, niegdyś posiadająca tysiące manuskryptów, obecnie przechowuje ponad 220 sztuk, z najstarszym eksponatem będącym wydaniem Nowego Testamentu z 1222 roku. Popołudnie to czas na wyjazd do Erbilu w Irackim Kurdystanie, gdzie po przyjeździe będzie czas na zakwaterowanie w hotelu. Później czas wolny na odpoczynek lub samodzielne zwiedzanie Erbilu. Nocleg zaplanowany jest w hotelu w Erbil.

Erbil (Irbil) / Rawanduz / Erbil (Irbil)

Po zakończeniu śniadania, rozpoczniemy się nasze zwiedzanie Erbilu (Irbil) – miasta o jednej z najdłuższych historii osadnictwa na świecie, które obecnie pełni rolę stolicy Regionu Kurdystanu w Iraku. Historia Erbil sięga ponad 8000 lat wstecz, a w jego okolicach znaleziono nawet ślady neandertalczyków. Przewidziany jest spacer po najbardziej atrakcyjnych częściach Starego Miasta Erbil, a także zwiedzanie dawnej cytadeli, która od 2014 roku znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO i dominuje nad panoramą miasta. Później zorganizowany będzie spacer po lokalnym rynku z możliwością zakupów dla zainteresowanych.

W godzinach popołudniowych udamy się do Rawanduz – malowniczej miejscowości położonej na skalistym wzgórzu i otoczonej przez dwa kaniony. Odwiedzimy punkt widokowy, z którego rozciąga się spektakularny widok na kanion Rawanduz, znany z czasów II wojny światowej jako miejsce stacjonowania 11 Batalionu Łączności Korpusu Polskiego. Zobaczymy również wodospady Bekhal i Geli Ali Bag, które łączą wody trzech rzek: Rawanduz, Sidakan i Khalifan. Podróż ta odbędzie się drogą Hamilton Road, zbudowaną w latach 1928-1932 jako część brytyjskiego planu utworzenia kontrolowanego szlaku handlowego między Zatoką Perską a Morzem Kaspijskim. Ta historyczna trasa została nazwana imieniem jej głównego inżyniera, A.M. Hamiltona, Nowozelandczyka w służbie Brytyjczyków, po przejęciu przez nich kontroli nad Irakiem po upadku Imperium Osmańskiego. Wieczorem zaplanowany jest powrót do Erbil, gdzie uczestnicy wycieczki będą mieli czas na odpoczynek lub samodzielne wieczorne zwiedzanie miasta. Noc spędzimy w hotelu w Erbil.

Erbil (Irbil) / Akre / Lalish / Erbil (Irbil)

Po zjedzeniu śniadania wyruszymy w kierunku Akre, miasta o bogatej historii sięgającej czasów starożytnych, które na przestrzeni wieków podlegało różnym imperiom takim jak Persowie, Rzymianie czy Ottomanowie. Obecnie Akre jest znane jako centrum kurdyjskich obchodów Nowruz, starożytnego święta oznaczającego irański Nowy Rok. Stare miasto znajduje się na wzgórzu, a nowsze części rozciągają się malowniczo na skalistych zboczach okolicznych wzniesień. Odwiedzimy tutaj m.in. turecki fort, meczet oraz bazar.

Kolejnym punktem naszej podróży będzie Lalish, miejscowość w Regionie Kurdystanu w Iraku, uznawana za duchową stolicę i miejsce pielgrzymek Jazydów. To właśnie tutaj, w 2014 roku, ISIS dokonało na nich aktu ludobójstwa. W Lalish znajdują się świątynia poświęcona reformatorowi ich religii – szejhowi Adiemu Ibu Mustafir, jego grób oraz dwa święte źródła. Co roku, Lalish przyciąga tysiące pielgrzymów na jesienny tygodniowy festiwal Zgromadzenia. Jazydyzm to unikatowa religia, która czerpie z islamu, chrześcijaństwa, judaizmu, zoroastryzmu i hinduizmu, charakteryzująca się tym, że Jazydem można się tylko urodzić, a nie można się na tą religię nawrócić. Jazydzi, w większości Kurdowie, żyjący w liczbie około miliona osób na świecie, z czego połowa w północnym Iraku. Reszta ludności rozsiana jest po Turcji, Syrii, Armenii, Gruzji, Iranie i Europie Zachodniej, w tym Norwegii. Przed wejściem do Lalish konieczne jest zdjęcie obuwia, które zostawiamy w samochodzie, dlatego zaleca się zabranie dodatkowej pary skarpet.

Wieczorem wracamy do Erbilu, gdzie będziemy mieć czas na odpoczynek przed podróżą powrotną do Polski. Transfer na lotnisko zgodnie z planem lotów. Na lotnisku pożegnamy się z naszym lokalnym przewodnikiem w Iraku.